La Tortuga Feliz

Maandagochtend vertrok ik effe voor achten naar het busstation van de Caraiben om de bus te pakken naar Bataan, de ontmoetingsplek voor het vrijwilligerswerk,. Ik moest er om elf uur zijn en ik wilde zeker op tijd zijn, want ik werd niet verwacht en ging op goed geluk… Ik had de dag tevoren proberen te bellen, maar tevergeefs. Geen gehoor, en dus geen reservering…. Ik hoopte dat het dorpje niet al te groot zou zijn, zodat ik de contactpersonen gemakkelijk kon vinden.... Ik had dubbel geluk; aangekomen in Bataan vond ik de contactpersonen gemakkelijk en bleek een extra vrijwilliger geen probleem te zijn (het was overigens vaker zo, dat er juist mensen niet kwamen, die gereserveerd hadden…andersom, zoals in mijn geval, kwam niet veel voor).
Voor vertrek had ik eerst nog geshopt, want het project lag nogal afgelegen en de drie maaltijden per dag waren, werd mij gezegd, vaak niet genoeg…

De tocht naar het project duurde lang, maar was mooi te noemen…Veel jungle, water en apen…
Aangekomen, werden we meteen aan een drie uur durende monoloog onderworpen waarin de gang van zaken werd uitgelegd. Natuurlijk duurde dit veel te lang, als je bedenkt dat de meeste van ons (we waren met z´n zessen), lang hadden gereisd naar het project…Een pauze was er evenmin in de monoloog opgenomen: ik was daarom na een half uurtje verzadigd en liet de andere tweeenhalf uur als een waas aan me voorbij gaan…

Het schema van de komende weken zag er ongeveer zo uit.
Elke ochtend werd er om acht uur ´s ochtends ontbeten. Het standaard-ontbijt bestond uit rijst en wat bonen (gallo pinto) met gebakken ei en koffie…Om tien uur stond de standaard-bespreking op het programma.. In die bespreking werd de vorige dag geanalyseerd en werden fouten, onduidelijkheden en vragen behandeld. Ook werd aangegeven hoe laat de gebruikelijke opgravingen van de oude nesten zou plaatsvinden (de examation)…Om twaalf uur stond het eten gepland. De eerde genoemde examation vond vaak plaats rond vier uur ´s middags… Om vijf uur stond het avondeten alweer gepland…
Daarna begon het werk…Je had twee smaken; de loopshift over het stuk strand van het project (zeven kilometer) op zoek naar schildpadden en nesten; en je had hatcheryshift en moest dan de nesten controleren op babyschildpadden en eventueel nieuwe nesten graven voor de nieuw gevonden eieren van die avond…

Ik kon maandagnacht meteen een beachpatrol doen van elf tot drie ´s nachts met Koki. Koki was, volgens eigen zeggen, een oud-colombiaanse drugsportier die zowel Engels als Spaans sprak, veel gereisd en meegemaakt had in z´n leven en zelfs in Nederland was geweest (hij sprak ook een paar zinnetjes)! Volgens de vrijwilligers die ik later sprak, moest ik Koki´s verhalen met een korreltje zout nemen. Wat er
ook waar was van z´n verhalen; hij was een aangenaam verteller en was één van de weinige gidsen die Engels sprak…
Die nacht was ik gelukkig in m´n eerste schildpadcontacten. Het was volle maan en we zagen alles goed op het strand… Koki en ik keerden naar de hatchery terug met twee nesten; één was er meegegeven door een ander groepje, en één zag ik live gelegd worden door een groene schildpad.

Dinsdag had ik hatcheryshift van zeven tot elf in de avond: er gebeurde niets en het was daarom aangenaam rustig voor me…
Woensdag kon ik weer lopen: weer van elf tot drie ´s nachts. Een akelige tijd, dat je ritme ondergroef. Vooral, als je je bedenkt dat het om acht uur ´s ochtends al loeiheet werd in de slaapcabines en dat het slapen praktisch onmogelijk maakte…

Donderdag vroeg in de avond was de zoon van Paul Lefevre teruggekomen van het ziekenhuis met slecht nieuws; Paul Lefevre, de iniatiefnemer van het project, was overleden. Hij was overleden aan een mix van oorzaken: hij had een zekere ziekenhuisaversie (lees: was koppig als het om z´n eigen gezondheid ging), droeg de status van diabetespatient (genas daarom in de regel wat langzamer dan normaal) en had dengue eerder opgelopen (overigens niet op het project, want dat deel van Costa Rica is denguevrij)…Op eigen verzoek was hij, naar achteraf bleek, te laat naar het ziekenhuis gebracht…En dit was ´m fataal geworden. Z´n nieren waren uitgedroogd en werkten niet meer , als gevolg van denquefever dat weer opspeelde.
Het nieuws kwam bij de vrijwilligers als een schok aan. We kregen de mededeling dat de aankomende dinsdag een as-uitstrooi-ceremonie zou plaatsvinden ergens op het project. We zouden daarom de voorbereidingen moeten treffen, wat betekende extra werk… Wat een wending.
Die donderdagavond moest ik van zeven tot elf uur over strand lopen. Ik zag deze nacht een groene schildpad eieren leggen. Ik zat achter de schildpad en had werkelijk waar een prachtig uitzicht. Ik zag de schildpad z´n nest graven, de eieren leggen, de eieren toedekken en vervolgens de aftocht naar het water…Het eieren leggen was raar om te zien. Het deed me denken aan de Lotto-trekking. Alleen de nummers ontbraken op de eierschalen.
We moesten overigens bij de groene schildpad wachten tot zij veilig terug in het water was, want niet alleen de eieren werden gestroopt, maar ook de schildpad: zowel de eieren als het vlees, werd beschouwd als een lekkernij.

Vrijdag had ik na een drietal dagen lopen op het strand, de dayshift van twee tot zes uur te pakken. Een aangename afwisseling. Ik had het Jeroen, de planner van het werkschema, gevraagd...en wat hem betreft was het een deal. Deze middagshift was relaxed te noemen: je had gewoon daglicht, kon ´s nachts slapen en had een zeer grote kans dat er niets gebeurde…Je kon daarom wat lezen. Wat ik ook deed.

Zaterdag had ik de slechts denkbare loopshift te pakken. Die van middernacht tot vier uur in de morgen. Ik liep met een 18-jarige gids, die nadat hij hoorde dat ik wat Spaans sprak, enthousiast, volop begon te praten. Te snel natuurlijk. Dat is altijd het geval.
We zagen deze nacht vier schildpadden, maar we konden niet kampwaarts keren met eieren: twee schildpadden waren terug naar het water aan ´t kruipen na het leggen van eieren die door twee andere groepen waren meegenomen...en twee andere schildpadden maakten een lus terug het water in zonder eieren te leggen. Ik sliep daarna in de hammock van vijf tot acht.

Zondag had ik hatcheryshift van twee tot zes uur in de morgen (dus eigenlijk maandagmorgen). Ik versliep m´n tijd doordat m´n wekkeralarm dienst weigerde en begon pas half drie. Het was een gekkenhuis: 120 babyschildpadjes! Had ik nog niet eerder meegemaakt. Gaaf ! Ik sliep na m´n shift wederom een paar uur in de hangmat.
Als ik de balans van m´n eeste week opmaakte, dan was m´n conclusie; erg vermoeiend, met gemiddeld vier uur slaap per dag! Hoezo twee weekjes uitrusten? Vooraf was m´n ontwikkelingsproject bedoeld als ´n soort rustmoment in m´n reis. Slechts de minimale vier uur werken zou er voor zorgen dat ik voldoende tijd had om te lezen, plannen voor Zuid Amerika te trekken, Spaans te leren en damproblemen op te lossen. Maar ja... alleen het lezen was aan bod gekomen.

Maandag waren er acht nieuwe mensen gekomen om de gelederen te versterken.
De voorbereidingen voor de ceremonie waren in volle gang. Er zouden zo´n zestig mensen komen die ook zouden blijven slapen We begonnen in de morgen aan de gootsteen leeg te scheppen. Wat een gedoe zeg! En vooral wat een lucht! Een kotslucht is bijna lekker te noemen, vergeleken met die lucht!
In de middag kwam ik gelukkig eindelijk toe aan wat meer slaap. Na m´n slaap heb ik ´Komt een man bij de dokter´ (Kluun) uitgelezen. Zeer aangrijpend geschreven en zeker een aanrader te noemen. Ik had het vervolg van Kluun ook gezien in de bibliotheek en ik wilde daarom later in de week ook ´De weduwnaar´ uitlezen.

Na m´n vrije tijd moest ik weer verder met de boot en de slaapcabines schrobben.
Ik moest die dag ook nog van negen tot een over strand lopen, waar ik allesbehalve zin in had… Om de schildpadden niet af te schrikken, mochten we namelijk geen lampen gebruiken tijdens onze loopshifts. En omdat de volle maan vaak gehinderd werd door een dik wolkendek, was het op de meeste loopnachten pikkedonker. Als je liep wist je niet waar je je voeten zette: je kon dus in kuilen stappen, danwel tegen hout aanschoppen. Niet echt lekker…
Naast dit gegeven, was ik ook gewoon moe. Erg moe. Ik liep die avond met ´groentje´Simon. Een Aussi (met de prachtige uitspraak: ´We are not here to fuck spiders!´…vrij vertaald; ´we zijn hier met een zinnig doel!´). We hadden de primeur van die avond: een leatherback!!! Deze schildpad was drie weken te laat met het leggen van z´n eieren. De man van het WWF, die op het project aanwezig was om de ceremonie bij te wonen van Paul, had ´t al voorspelt dat op donkere dagen als deze, de kans op een leatherback groot was…

Dinsdag stond de ceremonie gepland. Er waren veel mensen op afgekomen. Meer dan verwacht. Maar niemand bleef slapen. De kinderen van Paul Lefevre vonden het project er schoon uitzien en dus waren onze werkzaamheden niet voor niets geweest. Op mij maakte de ceremonie weinig indruk. Misschien kwam het omdat ik Paul niet gekent had. Misschien kwam het omdat ik weinig met ceremonies heb. Ik weet ´t niet.

Na de ceremonie had ik de Weduwnaar uitgelezen: dit boek las als een trein! Op zich een (w)aardig vervolg. Maar voor mij hetzelfde als de twee boeken van Lance Armstrong: het eerste zeer goed om gelezen te hebben, de tweede goed, maar geen must...
´s Avonds moest ik lopen van zeven tot elf uur, maar ik was half elf al terug. Ik was met de gids Culebra (gifslang…huh): deze man was overdag kokosnotenboer en maakte na z´n normale tien uur werken op een dag, ook de nachtshift om te lopen. Hij liep lekker snel. En liet me z´n land zien, z´n eeltplekken op z´n handen zien en z´n tattoos met namen van z´n kinderen zien.. Van Jeroen, de werkplanner, hoorde ik dat hij dat altijd deed bij vrijwilligers.,..Haha! Waarschijnlijk om een praatje te hebben…

Woensdag heb ik ´s ochtends weer eens gesport. Op strand met m´n fitnesselastiek in alle vroegte. Als afsluiter nam ik een duik in ´t Caraibische sop. Lekker.
Ik had die dag van tien tot twee uur overdag hatcheryshift. En die tijd was top: je kon namelijk met je voetjes in het water in je zwembroek zitten lezen en elk kwartier een rondje maken langs de nesten om te kijken of er nieuwe schildpadden uit het zand kropen. Maar gewoonlijk betekende deze shift rust...en geen babyschildpadjes...
Na m´n shift de was gedaan: na een week was dat echt nodig. De rest van de dag eindelijk wat gelezen in de Footprint over Zuid Amerika en wat gekaart.

Donderdag moest ik weer ´ns lopen van elf tot drie ´s nachts. Eerder die dag was er weer een blik vol vrijwilligers aangekomen en moesten we met z´n vieren lopen als we loopshift hadden: ik voelde me zeer overbodig, als je je bedenkt dat we het eerder die week met slechts twee personen hadden gedaan…
Ook de vrijdag en de zaterdag was ik de klos met lopen…Ik kon deze dagen, door een ongelukkig rooster, niet deelnemen aan de krokodillen- en jungletour. Achterdaf gezien erg jammer!
De laatste keer op zaterdag was m´n allerlaatste keer lopen en geschiedde met Karleen en Filip: beiden een paar dagen later als ik gearriveerd en zeer gezellig om mee te lopen. Onze gids was Koki …en dat kon niet beter! Ik was blij dat het lopen erop zat…

Zondag had ik m´n laatste dienst voor het project...en dat was altijd een hatcherydienst overdag. Omdat de volgende dag om vijf uur ´s ochtends vertrokken werd om naar Bataan te gaan. Mijn laatste dienst was de hatchery van tien tot twee uur overdag: de ideale dienst om bruin te worden en te lezen. Deze keer was het wel erg warm. De rest van de dag maakte ik me klaar om de volgende dag te vertrekken…Ik was er helemaal klaar voor!

Tot zover…